TECHNOLOGIA RENOWACJI RUROCIĄGÓW – WYTYCZNE
Istniejąca i zniszczona sieć kanalizacyjna może zostać poddana renowacji metodą bezwykopową, zwaną burstlining kalibracyjny EKO-WIR lub shortlining EKO-WIR.
W obu tych metodach nowe przewody w średnicach od DN160 do DN630 PVC-U składają się z krótkich grubościennych modułów rurowych PVC-U o litej ściance i sztywności obwodowej przekraczającej wymagane przez normy, inwestorów ii projektantów - minimum na poziomie 8 kN/m2 (typ ciężki).
Długość całkowita poszczególnego modułu wynosi 580mm. Kielich i bosy koniec połączenia mieszczą się w grubości ścianki rury i dzięki temu średnica zewnętrzna i wewnętrzna montowanego przewodu jest stała na całej długości. Szczelność połączeń modułów zapewniają uszczelki gumowe. Dzięki krótkim odcinkom moduły mieszczą się w studniach. W przypadku kanalizacji istnieje możliwość wykorzystania istniejących studni. Technologia ta pozwala na prowadzenie prac bez konieczności wykonywania jakichkolwiek wykopów, eliminuje występowanie kolizji z istniejącym uzbrojeniem, pozostawia nawierzchnię w nienaruszonym stanie. Po zakończeniu prac nowy przewód złożony z modułów rurowych w pełni przejmuje wszelkie funkcje starego kanału. System renowacji tą metodą jest ekologiczny, bez emisji zanieczyszczeń, daje gwarancję trwałości i szczelności.
METODY RENOWACJI EKO-WIR
- Burstlining kalibracyjny EKO-WIR
Proces polega na kruszeniu starego kanału z mniejszym lub większym poszerzeniem przestrzeni (kawałki rury są wciskane w grunt) za pomocą specjalnej głowicy połączonej z wciągarką. Krótkie moduły rurowe PVC-U EKO-WIR wykorzystywane do bezwykopowej wymiany starego przewodu kanalizacyjnego. Stary kanał może być wymieniony na nowy o tej samej średnicy (burstlining kalibracyjny) lub na nowy o średnicy większej o jedną dymensję (burstlining). Proces polega na kruszeniu starego kanału z mniejszym lub większym poszerzeniem przestrzeni (kawałki rury są wciskane w grunt) za pomocą specjalnej głowicy połączonej z wciągarką. Ponieważ nowy przewód składany jest z krótkich modułów rurowych, proces ich łączenia może być prowadzony we wnętrzu studni kanalizacyjnej i dzięki temu nie ma potrzeby wykonywania jakichkolwiek dodatkowych wykopów montażowych.
- Shortlining EKO-WIR
Renowacja polega na sukcesywnym dołączaniu kolejnych modułów rurowych i jednoczesnym wsuwaniu tak montowanej wykładziny do wnętrza starego rurociągu. Moduły systemu EKO-WIR posiadają długość całkowitą 58 cm, a ich długość montażowa jest zależna od średnicy modułów i wynosi od 50 do 53 cm. Umożliwia to prowadzenie prac we wnętrzu studni kanalizacyjnej i dzięki temu możliwe jest odnawianie kolejnych odcinków kanalizacji bez potrzeby wykonywania jakichkolwiek prac ziemnych. Do renowacji rurociągów grawitacyjnych przy pomocy krótkich modułów rurowych EKO-WIR wykorzystywane są moduły o średnicy zewnętrznej mniejszej od średnicy wewnętrznej odnawianego przewodu np. do renowacji kanału DN 300 można zastosować moduły rurowe o średnicy zewnętrznej 280mm lub 250mm. Renowacja polega na sukcesywnym dołączaniu kolejnych modułów rurowych i jednoczesnym wsuwaniu tak montowanej wykładziny do wnętrza starego rurociągu. Moduły systemu EKO-WIR posiadają długość całkowitą 58 cm a ich długość montażowa jest zależna od średnicy modułów i wynosi od 50 do 53 cm. Umożliwia to prowadzenie prac we wnętrzu studni kanalizacyjnej i dzięki temu możliwe jest odnawianie kolejnych odcinków kolektora bez wykonywania jakichkolwiek prac ziemnych.
Powyższe procesy przedstawia schematyczny rysunek, obrazujący obie techniki.

KRÓTKIE MODUŁY RUROWE PVC-U EKO-WIR
Do renowacji kolektorów kanalizacji sanitarnej i deszczowej przewidziano zastosowanie technologii shortlining oraz burstlining kalibracyjny z zastosowaniem w obu metodach grubościennych modułów rurowych EKO-WIR z PCV-U zgodnie z zestawieniem w Tabeli nr 1 .
Tabela nr 1.
|
Średnica zew. modułu w mm |
Grubość ścianki w mm PVC-U dla metody Shortlining |
Grubość ścianki w mm PVC-U dla metody Burstlining |
|
160 |
7,7 |
8,5 |
|
200 |
7,7 |
9,6 |
|
225 |
8,6 |
10,8 |
|
250 |
9,6 |
11,9 |
|
280 |
8,6 |
13,4 |
|
315 |
9,2 |
15,0 |
|
355 |
10,4 |
16,9 |
|
400 |
11,7 |
19,1 |
|
450 |
13,2 |
21,5 |
|
500 |
14,6 |
23,8 |
|
560 |
16,4 |
26,7 |
|
630 |
18,4 |
30,0 |
Na odcinkach, na których zastosowanie technologii shortlining EKO-WIR ze względu na znaczne odkształcenia istniejącego kolektora nie jest możliwe należy zastosować technologię burstlining kalibracyjny EKO-WIR. Wymagania funkcjonalne dla nowego przewodu (wykładziny) złożonej z modułów rurowych zestawiono w Tabeli 2.
Tabela nr 2.
|
Metoda |
Wymagania w zakresie |
Wskaźnik właściwości/ Parametr jakości |
Sposób/ metoda pomiaru |
Norma lub dok. odniesienia |
|
Renowacja metodą shortlining KMR oraz bezwykopowa wymiana metodą burstlining KMR |
Strukturalnym |
Wygląd wewnętrznej powierzchni ścianki wykładziny (brak deformacji, wgnieceń itp.) |
Inspekcja TV |
PN-EN 1610 PN-EN 13508-2 |
|
Wypełnienie przestrzeni między rurowej (jeśli dotyczy) |
Kontrola wzrokowa |
Opinia techniczna IBDiM, Instrukcja montażowa |
||
|
Hydraulicznym |
Wygląd wewnętrznej powierzchni ścianki wykładziny, brak przeszkód i deformacji przekroju poprzecznego, ciągłość dna przewodu |
Inspekcja TV |
PN-EN 1610 PN-EN13508-2 |
|
|
Ochrony środowiska |
Szczelność |
Wodna lub powietrzna próba szczelności |
PN-EN 1610 PN-EN 12889 |
|
|
Wygląd powierzchni wewnętrznej i połączeń oraz włączeń przykanalików (brak widocznych oznak nieszczelności, właściwe otwarcie przykanalików itp); wygląd połączenia górnego i dolnego końca wykładziny ze studniami |
RENOWACJA ISTNIEJĄCYCH KOLEKTORÓW SANITARNYCH I DESZCZOWYCH
- METODĄ EKO-WIR
Dla przewodów D < 700 mm ta technologia EKO-WIR została przyjęta jako podstawowa. Dla każdego odcinka kolektora, przed rozpoczęciem prac renowacyjnych, należy wykonać następujące prace przygotowawcze:
Kolejność wykonywania prac przygotowawczych:
- wykonanie tymczasowego obejścia do przepompowywania ścieków;
- zamknięcie dopływu ścieków do podlegającego renowacji odcinka - dla zamknięcia przepływu ścieków proponuje się wykonanie przegród z bali z zamontowaną zasuwą;
- wietrzenie kanału - przed rozpoczęciem robót w kanale należy go przewietrzyć przez zdjęcie pokryw włazowych, co najmniej trzech na danym odcinku, w tym skrajnych w stosunku do środkowego, w którym odbywa się praca. Przed otwarciem włazu studzienki rewizyjnej, w której prowadzone będą prace przygotowawcze lub remontowe, należy zabezpieczyć teren robót od każdej ze strony ruchu. Po zdjęciu włazów z przewietrzników kanałowych, otwory włazowe należy zastąpić pokrywami ażurowymi wykonanymi z prętów stalowych w formie kratownicy, które umożliwią swobodny dostęp powietrza. Dodatkowo, w miarę możliwości należy je zabezpieczyć zastawami drogowymi;
- sprawdzenie atmosfery w kanale/studzience;
- wygrodzenie i oznakowanie stanowiska pracy w przypadku prowadzenia robót w ulicach drogach publicznych;
- zapewnienie oświetlenia kanału.
Kolejność wykonywania prac renowacyjnych metodzie EKO-WIR:
- mycie, czyszczenie kolektora (np. strumieniem wody pod ciśnieniem);
- wydobycie osadu z kanału - wszystkie osady muszą zostać wydobyte na powierzchnię i odwiezione na odpowiednie miejsce składowania. Koszty wywozu i składowania zanieczyszczeń usuniętych z kanałów ponosi Wykonawca;
- sprawdzenie możliwości wprowadzenia krótkich modułów rurowych poprzez „przeciągnięcie kalibratora";
- montaż krótkich modułów rurowych.
Kolejność wykonywania prac:
- podział kanału na odcinki - renowacja winna być wykonywana etapami, oddzielnie dla każdego prostego odcinka o jednakowej średnicy ograniczonego dwiema studzienkami, bez konieczności przerywania prac na studzienkach pośrednich;
- zamknięcie dopływu ścieków do podlegającego renowacji odcinka;
- czyszczenie wysokociśnieniowe lub mechaniczne istniejącego kanału ze złogów i osadów, wycinanie i frezowanie korzeni oraz narostów;
- inspekcja telewizyjna mająca na celu:potwierdzenie, że stopień oczyszczenia powierzchni kanału jest wystarczający,
- szczegółową ocenę stanu technicznego przeznaczonego do renowacji odcinka kanału;
- inwentaryzacja przykanalików, umożliwiająca precyzyjną lokalizację wlotów;
UWAGA: W przypadku zlokalizowania przykanalików „legalnie włączonych" do kolektorów lecz bez studni, należy w tym miejscu wykonać studnię rewizyjną. W pozostałych przypadkach należy dokonać odłączenia przykanalika z jednoczesnym powiadomieniem Użytkownika.
SKŁADOWANIE MATERIAŁÓW
Krótkie moduły rurowe z PCV-U EKO-WIR
Moduły rurowe z PCV-U składować na płaskiej, równej powierzchni pozbawionej większych kamieni i elementów o ostrych krawędziach. Moduły rurowe mogą być składowane w pozycji pionowej na wysokość maksymalnie dwóch modułów złożonych ze sobą bez uszczelki lub w pozycji poziomej w pryzmie do wysokości maksymalnie 1 metra z zabezpieczeniem boków pryzmy przed przemieszczaniem się modułów rurowych. Zaleca się, aby długość pryzmy nie przekraczała długości trzech połączonych ze sobą modułów rurowych. Uszczelki przechowywać osobno zabezpieczone przed działaniem promieni słonecznych i materiałów ropopochodnych. Uszczelki zakładać na moduły rurowe dopiero podczas prac montażowych.
OGÓLNE WARUNKI WYKONANIA ROBÓT W METODZIE EKO-WIR
- Renowację kolektorów sanitarnych należy zaprojektować i wykonać zgodnie z normą PN-EN 752-5:2001 oraz Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Sieci Kanalizacyjnych wydanych przez Cobrti Instal.
- Wszystkie roboty powinny być wykonane z zachowaniem niniejszych WWR. Niezbędne odstępstwa od WWR wymagają akceptacji ze strony Inżyniera.
- Wybór technologii renowacji EKO-WIR (Shortlining; Burstlining Kalibracyjny) winien być ściśle zależny od oceny stanu technicznego odnawianego odcinka kolektora po analizie inspekcji TV i zgodny z wymaganiami Zamawiającego.
- Wybrana przez Wykonawcę technologia musi zostać zatwierdzona przez Inżyniera i Zamawiającego.
- Przy renowacji kolektorów niedopuszczalna jest zmiana ich trasy, jak również stosowanie innych technologii i materiałów poza podanymi w WWR.
- Przy renowacji istniejących kolektorów sanitarnych i deszczowych należy stosować metodę zapewniającą spełnienie następujących kryteriów:
- przepustowość hydrauliczna - nie mniejsza niż w przypadku kanału pierwotnego bez uszkodzeń i zanieczyszczeń;
- odporność na korozję chemiczną dostosowana do stopnia agresywność ścieków;
- trwałość technologii - wymagany okres trwałości zastosowanej technologii, potwierdzony gwarancją Wykonawcy, wynosi 50 lat;
- całkowite uszczelnienie kolektora - szczelność kanału na infiltrację i eksfiltrację po wykonaniu renowacji;
- zachowanie walorów konstrukcyjnych kolektora.
Wykonawca jest odpowiedzialny za zorganizowanie procesu budowy oraz prowadzenie Robót i Dokumentacji Budowy zgodnie z wymaganiami Prawa Budowlanego, Norm Technicznych, wszelkich uzyskanych decyzji i pozwoleń, przepisów bezpieczeństwa oraz postanowień Kontraktu.
Ponadto Wykonawca musi spełnić następujące wymagania Eksploatatora sieci:
prace wykonywane we wnętrzu czynnych kanałów muszą być prowadzone ze szczególną ostrożnością i przy zachowaniu właściwych przepisów BHP.
WYKONANIE TYMCZASOWEGO OBEJŚCIA
Zgodnie z zapisami w PFU Wykonawca zobowiązany jest do wykonania obejścia poddawanego renowacji odcinka kolektora w celu przepompowania ścieków dopływających z posesji oraz kanałów dochodzących. Wszelkie koszty związane z wykonaniem, utrzymaniem (w tym koszty pompowania) i demontażem obejścia ponosi Wykonawca. Jeśli producent krótkich modułów rurowych przewiduje możliwość wykonania renowacji w kanale częściowo wypełnionym ściekami dopuszcza się prowadzenie prac na czynnych kanałach (po ich uprzednim oczyszczeniu) bez konieczności wykonania obejścia. Ryzyko związane z pracami na czynnym kanale ponosi Wykonawca
RENOWACJA ISTNIEJĄCYCH STUDNI ŻELBETOWYCH
Renowację studni kanalizacyjnych chemią budowlaną z zastosowaniem mineralnych powłok chemoodpornych należy zastosować w przypadku, gdy betonowa (żelbetowa) lub ceglana konstrukcja starej studni nie wykazuje uszkodzeń mających wpływ na obniżenie parametrów statycznych i wytrzymałościowych. Zastosowanie powłoki chemicznej ma za zadanie zabezpieczyć wewnętrzną powierzchnię studni przed korozją, ograniczyć napływ wód obcych do studni oraz poprawić współczynnik chropowatości, który z kolei ma wpływ na sedymentacje osadów na ścianach studni. Przed nałożeniem ochronnej warstwy chemicznej należy doszczelnić rysy i drobne pęknięcia oraz wzmocnić strukturalnie większe uszkodzenia kręgów studziennych. Ściany kręgów oczyścić z podłoża o niższej wytrzymałości, fragmenty zwietrzałe oczyścić do „zdrowego" betonu. Obrzeża wokół uszkodzeń fazować pod kątem 45o. W przypadku występowania przecieków wód gruntowych do wnętrza kanału należy te miejsca uszczelnić stosując żywice hydroaktywne lub mineralne masy szybkowiążące. Dno studni podobnie jak ściany poddać zabiegom uszczelniająco-renowacyjnym, kinetę ukształtować i przygotować do prowadzenia ścieków po renowacji przewodów. Powłokę chemoodporną nakładać na powierzchnię czystą, wolną od luźnych elementów, kurzu, tłuszczu itp. metodą natryskową. Grubość nakładanej powłoki naprawczo ochronnej od 6 do 20 mm (średnio 10 mm) w zależności od stanu technicznego odnawianego kanału. Dopuszcza się do stosowania materiały renowacyjne posiadające aktualne aprobaty techniczne i dopuszcza się do stosowania do urządzeń i instalacji kanalizacji sanitarnej. Decyzję o wyborze materiału zastosowanego do powłok chemoodpornych należy uzgodnić z Zamawiającym.
IZOLACJA
Materiałami stosowanymi przy wykonywaniu izolacji ścian żelbetowych, ścian studni kanalizacyjnych są,min:
- EuroCert MKH- do gruntowania powierzchni,
- Topolit KSM
- rozpuszczalniki organiczne lub przemysłowe środki odtłuszczające
Dopuszcza się do stosowania również inne materiały o podobnych właściwościach posiadające aktualne aprobaty techniczne. Decyzję o zastosowaniu innego rodzaju izolacji podejmie Inżynier.
KONTROLA, POMIARY I BADANIA W CZASIE ROBÓT
Badanie materiałów użytych do remontu kanalizacji przeprowadzić na podstawie atestów producentów, porównania ich cech z normami przedmiotowymi, oględziny zewnętrzne. Kontroli podlega pełny zakres robót oraz asortyment stosowanych materiałów. Wymagania w zakresie jakości prac montażowych związanych z renowacją kolektora zestawiono w Tabeli 3.
|
Metoda |
Elementy wewnętrznej kontroli jakości |
Sposób / metoda pomiaru |
Norma lub dok. odniesienia |
|
Bezwykopowa wymiana metodą Burstlining KMR |
Przygotowanie dostępu do wnętrza rurociągu (przez istniejące studnie ew. wykopy punktowe) |
Ocena wizualna |
PN-EN 12889 |
|
Przeprowadzenie inspekcji wnętrza istniejącego rurociągu |
TV |
||
|
Wizualna ocena stanu modułów rurowych i uszczelek (brak widocznych uszkodzeń), ich znakowania oraz warunków składowania, transportu i obchodzenia się z nimi |
Ocena wizualna |
PN-EN 12889 |
|
|
Monitoring procesu kruszenia rury i wprowadzania modułów rurowych (siły ciągu wciągarki, siły ściągnięcia modułów rurowych napinaczem) |
Kontrola maks. parametrów pracy urządzeń montażowych i bieżących wskazań przyrządów pomiarowych (np. manometru) |
Instrukcja montażowa |
|
|
Kontrola połączeń modułów rurowych podczas ich montażu |
Kontrola wzrokowa |
instrukcja montażowa |
|
|
Weryfikacja odpowiednich założeń projektowych lub ich adaptacji do odmiennych warunków zaistniałych na placu budowy |
|||
|
Weryfikacja zakończenia projektu i połączeń nowego rurociągu z istniejącymi studniami i włączeń przykanalików |
TV, ocena wizualna |
PN-EN 12889 PN-EN 1610 |
